Wystrój akwarium z pyszczakami

Na wstępie przedstawię definicję aquascapingu.

AQUASCAPING – to tworzenie, w akwarium, estetycznych aranżacji z roślin wodnych, skał, kamieni lub korzeni – w efekcie ogrodnictwo pod wodą. Projekty aquascape obejmują wiele różnych stylów, w tym holenderski styl przypominający ogród i inspirowany stylem japońskim. Zwykle w aquascape można znaleźć zarówno ryby, jak i rośliny, chociaż możliwe jest stworzenie aquascape tylko z roślinami, lub tylko z kamieniami…bez roślin.

Chociaż głównym celem aquascapingu jest stworzenie kunsztownego podwodnego krajobrazu, brane pod uwagę są również aspekty techniczne utrzymania zbiornika i wymagania wzrostu roślin wodnych. Wiele czynników musi być zrównoważonych w zamkniętym systemie akwarium, aby zapewnić sukces aquascape. Czynniki te obejmują filtrację, utrzymywanie dwutlenku węgla na poziomie wystarczającym do wsparcia fotosyntezy pod wodą, substratu i nawożenia, oświetlenia i kontroli glonów.

Tyle definicja. Jak to się ma do naszego biotopu? Ano ma, bo jedną z odmian aquascapingu jest hardscaping, czyli aranżacja akwariów z wystrojem skalistym, pozbawionym roślinności. Może to pomóc w aranżacji naszego akwarium. Nie można jednak zapominać, że ta aranżacja powinna być przede wszystkim podporządkowana potrzebom ryb. Estetyka powinna być uzupełnieniem, podmiotem są ryby. Poniżej przedstawię zasady kompozycji w aquascapingu. Oto podstawowy schemat:

A tak to wygląda w praktyce:

Foto. Piotr Dymowski

Foto: Michael Baumrucker https://www.aquascaping-blog.com/michael-baumrucker-14

Foto: Arkadiusz Olesiak http://forum.klub-malawi.pl/gallery/image/1967-malawi-aquadreams-powrot-do-natury/

Tu dodam, że to w którym kierunku jest spadek zależy od tego, w którą stronę piszemy. My piszemy z lewej do prawej, dlatego dla nas kierunek do przodu jest z lewej do prawej. W krajach arabskich, gdzie pisze się z prawej do lewej, kierunek do przodu jest z prawej do lewej. Ta zasada jest wykorzystywana np. w reklamie. W akwarystyce odstępstwem od tej zasady jest usytuowanie akwarium. Jeśli akwarium stoi przy prawej ścianie, taki skośny układ przebiega z prawej do lewej. Jeśli akwarium stoi przy lewej ścianie, jest odwrotnie. Jeśli stoi po środku, bardziej akceptujemy układ z lewej do prawej. Tak mamy zakodowane.

Foto. Viktor Lantos http://picssr.com/photos/viktorlantos/page64?nsid=27868445@N08

Foto.George Farmer (https://www.practicalfishkeeping.co.uk/features/articles/how-to-set-up-a-white-cloud-biotope

Foto: Viktor Latos http://picssr.com/photos/viktorlantos/interesting?nsid=27868445@N08

Foto: Georg Werner Just http://showcase.aquatic-gardeners.org/2012/show189.html

Podkreślę jeszcze raz, że te zasady powinny być tylko wskazówką, pewną pomocą. Nie powinny stanowić nadrzędnej wartości. Akwaria biotopowe rządzą się swoimi regułami. Tu najważniejsze są ryby i ich potrzeby. Przedstawię swoje spostrzeżenia dotyczące wystroju akwarium biotopowego Malawi.

1) Rodzaj kamieni nie jest istotny. Nie powinny to być kamienie, które bardzo odbiegają wyglądem od tych występujących w jeziorze, np. wapień filipiński. Podkreślam, nasze akwaria powinny być akwariami biotopowymi, czyli powinny w jak najlepszy sposób odzwierciedlać wygląd jeziora Malawi. Wapień filipiński tego wyglądu nie odzwierciedla. Tak mogą prezentować się akwaria z różnymi kamieniami;

Foto. Havard Stoere Andresen (http://akvaforum.no/akvarium.cfm?id=7494)

Tu zwrócę uwagę, że z łupka jak widać, też można stworzyć ciekawy wystrój. Może to nie jest łupek, ale równie płaski kamień. Tu konieczne by było sklejenie tych kamieni, co pozwoliłoby na stworzenie ciekawej aranżacji. Autor tej aranżacji skleił te kamienie.

Tu z kolei aranżacja z tak popularnego serpentynitu.

Foto. Przemysław Katafiasz

Kamienie ułożone są pod samo lustro wody, a nawet niektóre ponad to lustro wystają. Sprawia to wrażenie, jakby całe gruzowisko kończyło się w tym miejscu, a sięgało daleko w głąb. Dzięki wykorzystaniu dużych brył, powstały duże i głębokie szczeliny. Mi brakuje tu trochę większej ilości mniejszych kamieni z przodu, co dodało by lekkości całej konstrukcji, ale i tak wystrój jest ciekawy i nietypowy.

2) Układ kamieni może być dowolny. Podstawową zasadą jest to, żeby ryby z grupy mbuna miały jak najwięcej możliwości znalezienia swojego miejsca w akwarium. Często jest to związane z koniecznością ukrycia się przed inną agresywną rybą (tak samcem, jak i samicą). Ograniczenie tych możliwości może skutkować śmiercią takiej gnębionej ryby. Dodam, że dla ryb z grupy mbuna do wystroju nie musi być wykorzystany piasek. Stanowi on funkcję czysto estetyczną. Tak może się prezentować akwarium bez piasku, jak na zdjęciu poniżej;

Foto. Simon Wong (https://my-fish.org/biotope-aquarium-design-contest-2015-qualifying-ergebnisse/)

3) Dobrym efektem jest dołożenie do wystroju drobnych kamieni, które wzbogacą efekt wizualny i sprawią, że akwarium będzie wyglądało bardziej naturalnie. Tu dla przykładu kilka zdjęć z takimi drobnymi kamieniami;

Foto. Fatih Bolat (https://my-fish.org/biotope-aquarium-design-contest-2015-qualifying-ergebnisse/)

Foto. Poiana Silviu

Foto: Mert Aykuta https://www.roslinyakwariowe.pl/galerie/konkursy/3996-badc-2016-wyniki.html

I bez nich

Foto. Sabyasachi Patra (http://all4aquarium.ru/en/events/jbl-biotope-contest-2014/entries)

Źródło: http://www.cichlid-forum.com/phpBB/viewtopic.php?nomobile=1&f=41&t=212800

4) Dobrym rozwiązaniem jest utworzenie grot, ale w taki sposób, żeby wyglądało to jak najbardziej naturalnie.

Najlepiej by było gdyby kamienie miały kształt umożliwiający utworzenie groty. Poniżej przykład.

5) Częstym problemem jest skompletowanie odpowiednio wysokich i dużych kamieni, pozwalających wypełnić całą wysokość akwarium. Wystarczy jeden duży kamień, żeby uzyskać pożądany efekt;

Foto. Agnieszka&Marcin http://forum.klub-malawi.pl/gallery/image/12833-akwarium-585l-z-non-mbuną/?browse=1&_fromLogin=1

6) Innym rozwiązaniem może być korzeń. Musi on być odpowiednio spreparowany, albo pochodzić z drzewa, które nie wpływa na parametry wody.

Foto. George Farmer (https://www.practicalfishkeeping.co.uk/features/articles/how-to-set-up-a-brackish-goby-aquarium)

W ogóle korzeń może być ciekawym dodatkiem do aranżacji.

Foto. Ionut Godea (https://www.ukaps.org/forum/threads/peisaj-landscape.25906/page-5)

Foto. Lee Nuttall (https://www.practicalfishkeeping.co.uk/features/articles/your-tanks-lee-nuttall-part-three)

Na pewno ciekawie by się prezentowały w takiej aranżacji Pseudotropheus acei, które w jeziorze wśród takich badyli żyją.

7) Oddzielną kategorią jest wystrój akwarium z rybami z grupy non-mbuna. Ryby te żyją na otwartych, piaszczystych wodach jeziora lub w strefie przejściowej, na styku obszaru skalistego i piaszczystego. Potrzebują dużo przestrzeni, dlatego wystrój akwarium powinien im tą przestrzeń zapewnić. Kamieni powinno być niewiele, dosłownie kilka. Kamienie powinny być, gdyż niektóre gatunki odbywają tarło na nich lub w ich sąsiedztwie. Mogą też stanowić schronienie dla słabszych ryb lub inkubujących samic. Chociaż ryby z tej grupy nie są tak agresywne jak ryby z grupy mbuna, to warto kilka kamieni umieścić w akwarium. Poprawi to też estetykę takiego akwarium, nie będzie takie pustynne. W środowisku, w którym żyje non-mbuna można spotkać niewielkie skupiska roślin (o roślinach napisałem w dalszej części), dlatego do aranżacji można je wykorzystać. Poniżej kilka przykładów aranżacji takich akwariów.

Foto. Alexander Polimonov (http://all4aquarium.ru/en/events/jbl-biotope-contest-2015/entries)

Foto. Robbie Veldman (https://www.guidepecheaveyron.com/att-300002/aquascape-idea-nice-cichlid-aquascape-8/)

Foto. Omer Eliacik (https://my-fish.org/biotope-aquarium-design-contest-2015-qualifying-ergebnisse/)

Foto. http://www.tanganyika.nl/plein/viewtopic.php?f=6&t=13561

8) Tło nie musi być czarne. Moim zdaniem akwarium z jasnymi kamieniami (dolomit, jasny otoczak, piaskowiec) lepiej prezentuje się z jasnym, błękitnym, turkusowym tłem. Poniżej przykład.

Foto. Robert Liviu Gherasim

Jak widać na zdjęciach w tym artykule, jasne, czy niebieskie, turkusowe tło też może ładnie się prezentować. Często ciekawiej niż czarne. Wszystko zależy od ogólnej koncepcji zbiornika, czyli oświetlenia, rodzaju kamieni i całej aranżacji. Akwarium z ciemnymi kamieniami (serpentynit) lepiej prezentuje się z ciemnym tłem.

9) Innym rozwiązaniem jest zastosowanie tła strukturalnego. Są dwie drogi, pierwsza to tło „płaskie”, zajmujące mało miejsca z szerokości akwarium, pełniące czysto dekoracyjną rolę. Druga droga to tło szerokie, znacznie zmniejszające szerokość akwarium, ale z dużymi i głębokimi wyżłobieniami. Tylko w takiej konstrukcji tego tła widzę jego sens, gdyż zmniejszenie szerokości akwarium rekompensowane jest właśnie tymi wyżłobieniami, w których pyszczaki mogą szukać swojego miejsca. Kupując, czy tworząc takie tło powinno się mieć to na względzie. Ograniczając w takiej sytuacji szerokość akwarium, daje się rybom użyteczną powierzchnię. Nie jest to bezsensowne i bezproduktywne ograniczenie powierzchni. Oto kilka przykładów to obrazujących:

DIY:

Źródło: http://www.joshsfrogs.com/catalog/blog/2011/06/151/

Źródło: http://www.aquahobby.com/tanks/e_tank1204.php

jak i kupnych:

Źródło: http://www.pangea.dk

Źródło: http://www.rockzolid.nl/achterwanden.html

A tutaj inspiracja z jeziora:

Źródło: http://www.heeedmalawi.net

10) Kontrowersyjnym, ale bardzo użytecznym rozwiązaniem jest zainstalowanie podwieszanych kamieni lub modułów. Miałem takie kamienie i słabsze samice z gatunku Chindongo elongatus chewere znajdowały przy nich schronienie. Tak to wyglądało u mnie i tak to wygląda u kolegi troad.

Foto: troad http://forum.klub-malawi.pl/topic/19756-życie-w-moim-akwarium-204x67x50-troad/

11) Jest też propozycja dla tych, którzy nie mogą sobie pozwolić na dużą powierzchnię dna. Powinni w tej sytuacji zrobić jak najwyższe akwarium i w ten sposób zrekompensować małą powierzchnię dna. Jak to zrobić? Trzeba wtedy zrobić lub kupić tło strukturalne o bardzo dużych wyżłobieniach. Pyszczaki z grupy mbuna obierają nieduże rewiry. Stworzenie półek skalnych z tła może spowodować utworzenie rewirów na różnych poziomach akwarium. Nie jest to łatwe rozwiązanie, ale możliwe. Tak to może wyglądać.

Foto. http://www.naturedesign.fr/gallerie/

Foto: www.aquescaping.com

12) Pozostaje jeszcze kwestia roślinności w biotopowym akwarium Malawi. Jezioro Malawi jest bardzo ubogie w roślinność i występuje ona jedynie na otwartych, piaszczystych obszarach jeziora w formie niewielkich łach. To jest królestwo ryb z grupy non-mbuna, więc w akwarium z tymi rybami widzę przede wszystkim roślinność. W jeziorze najbardziej rozpowszechnione są Nurzańce i Rogatki. Często też trzymane w akwariach są Anubiasy, Microsorium i Cryptocoryny, chociaż z biotopem Malawi nie mają nic wspólnego. Są trochę jak wapień filipiński wśród kamieni. Te trzy ostatnie dobrze sprawdzają się w akwariach z rybami z grupy mbuna. Tak to wygląda w jeziorze.

Źródło: „Malawi cichlids in their natural habitat 5th edition” Ad Konings.

Źródło: ” Malawi cichlids in their natural habitat 5th edition” Ad Konings

Źródło” „Malawi cichlids in their natural habitat 5th edition” Ad Konings

Źródło: „Malawi cichlids in their natural habitat 5th edition” Ad Konings

13) Duże znaczenie dla wyglądu akwarium ma oświetlenie. Tu już każdy musi dojść do odpowiedniego efektu drogą prób i błędów. Środków do realizacji jest cała masa.

Odniosę się jeszcze do dwóch aspektów często poruszanych przy aranżacji akwarium z pyszczakami. Dotyczy to wyłącznie ryb z grupy mbuna.

A) Stosunek kamieni do litrażu wody. Często podkreśla się, że im więcej kamieni, tym ryby mają mniej miejsca do pływania. Nie do końca się z tym zgadzam. Jak wiadomo, ryby z grupy mbuna żyją w skalistym środowisku. Po to wkładamy do akwarium kamienie. Czym większe gruzowisko, tym paradoksalnie lepsze warunki bytowe dla pyszczaków, więc tylko pozornie zabierane jest im miejsce. Zwiększając ilość kamieni, poprawiamy warunki naszym rybom pomimo zmniejszenia ilości wody. Zabieramy im „martwe” litry wody, te z których i tak nie korzystają, gdyż trzymają się skał. Niejeden na pewno zaobserwował jak pyszczaki znajdują swoje miejsce w zagłębieniach tła strukturalnego. Jak wcześniej napisałem, przez kilka lat miałem podwieszone kamienie. Przy nich też znajdowały schronienie słabsze ryby. Są oczywiście pewne wyjątki, np. Pseudotropheus acei. Poleca się go, aby wypełnił toń, właśnie te „martwe” litry. O zabieraniu miejsca do pływania można by mówić, gdyby do akwarium włożyło się kamienny sześcian o objętości tego gruzowiska. Wtedy ryby nie miałyby faktycznie żadnej korzyści z tego kamienia, a jedynie zmniejszyłoby im się powierzchnię do pływania. Mam nadzieję, że jasno wyjaśniłem swoje stanowisko. Poniżej przedstawiam zdjęcie i filmik obrazujący to, o czym napisałem.

Foto. Kevin Bauman (http://www.african-cichlid.com/Lake_Malawi.htm)

B ) Problem z czystością i parametrami wody przy dużej ilości kamieni. Tu napiszę tylko jedno zdanie. Filtracja powinna być dostosowana do aranżacji, a nie aranżacja do filtracji.

Na koniec kilka zdjęć z jeziora.

Foto. Eric Shedow Walker